W tym newsletterze opowiem Ci o efekcie Krugera-Dunninga – zjawiska, które wpływa na naszą samoocenę w trakcie nauki. To naturalny proces, który warto zrozumieć, aby uniknąć pułapek i skutecznie wykorzystać go do własnego rozwoju.
A dlaczego o nim chcę dzisiaj napisać? Bo sam się z nim obecnie zmierzam ucząc się o LLM i AI.

Dopadł mnie Krugera-Dunninga – przygoda z AI

Obecnie intensywnie uczę się AI. Początkowo byłem pełen entuzjazmu – pierwsze sukcesy, proste zadania, wszystko szło gładko.
Czułem się jak ryba w wodzie, czułem przypływ energii, zacząłem to wszystko rozumieć i wykorzystywać uśpioną wiedzę z matematyki.
Ale im dalej w las, tym bardziej zdaję sobie sprawę z ogromu mojej niewiedzy. To właśnie ten spadający odcinek krzywej Krugera-Dunninga. Wiem, że to normalne i że kluczem jest akceptacja tego faktu, a nie zniechęcanie się nad sobą.
Fajnie jest się czasem poczuć dobrze i pooszukiwać, że jest się daleko. Z doświadczeniem przychodzi jednak większa tolerancja, a z wiedzą o tym jak działa mózg większy spokój i właśnie ta akceptacja.

Od “Jestem ekspertem!” do “Nic już nie wiem”

Każdy, kto uczył się czegoś nowego, zna to uczucie: na początku, kiedy znajomość tematu jest niewielka, czujemy się często nadzwyczaj pewni siebie.
Pierwsze sukcesy, szybkie postępy i łatwe zadania utwierdzają nas w przekonaniu o własnych umiejętnościach. Mówimy sobie: “To banalne!”, “Ogarniam to!”, “Jestem w tym dobry!”. Jednak wraz z pogłębianiem wiedzy, zaczynamy odkrywać nowe, bardziej złożone aspekty tematu. Dostrzegamy luki w naszej wiedzy, zdajemy sobie sprawę z pułapek, z którymi się wcześniej nie zetknęliśmy.
Ten początkowy entuzjazm ustępuje miejsca bardziej realistycznej, a czasami nawet pesymistycznej, samoocenie. Pewność siebie spada, ale jednocześnie rośnie nasza świadomość i rzeczywista wiedza. To właśnie jest sedno efektu Krugera-Dunninga – to taka odwrócona podróż w stylu Benjamina Buttona - od “eksperta” do “pokornego ucznia”.

Dlaczego Tak Się Dzieje

Efekt ten wynika z ograniczonej wiedzy i braku świadomości o złożoności tematu. Na początku nauki, nie mamy odpowiedniego punktu odniesienia, który pozwoliłby nam realnie ocenić własne umiejętności. Wraz z postępem, nasze postrzeganie zmienia się.
Zaczynamy dostrzegać, jak wiele aspektów tematu wcześniej pomijaliśmy, jak wiele jeszcze musimy się nauczyć. Ten proces, chociaż może być trudny emocjonalnie, jest niezbędny do rozwoju prawdziwej kompetencji.
Nie chodzi o to, aby zatracić całkowicie pewność siebie, ale o to, aby zbudować realistyczną samoocenę opartą na rzeczywistej wiedzy i doświadczeniu.

Jak wykorzystać to na własną korzyść

Efekt Krugera-Dunninga, choć może wydawać się problematyczny, to w rzeczywistości jest niezwykle cennym narzędziem do motywacji i postępu. Początkowy entuzjazm jest silnym napędem do nauki i podejmowania wyzwań. Aby go skutecznie wykorzystać, warto:

  • Akceptować wahania - są one naturalne. Nie zniechęcaj się, gdy po początkowym optymizmie nawiąże się okres większej niepewności.
  • Koncentrować się na procesie - Skup się na systematycznej nauce i robieniu postępów, a nie na szybkości osiągania sukcesów.
  • Celebrować małe sukcesy - Nagradzaj się za każdy krok naprzód, aby utrzymywać wysoki poziom motywacji.

Efekt Krugera-Dunninga to naturalny proces uczenia się. Nie walcz z nim, tylko naucz się go rozumieć i wykorzystywać na swoją korzyść.